مزایا و معایب برد هوشمند در تدریس

وایت برد هوشمند یا به‌طور خلاصه برد هوشمند در حقیقت ترجمه  Interactive whiteboard یعنی بردهای تعاملی می باشد. برد هوشمند یا برد تعاملی دستگاهی است که تصویر رایانه که توسط ویدئو پروژکتور در مقیاس بزرگتر نمایش داده شده را به‌صورت لمسی در آورده و کاربر می‌تواند بدون استفاده از موس و صفحه کلید به مدیریت برنامه ها و نرم‌افزارهای مختلف سیستم بپردازد.

اولین برد هوشمند در سال 1991 تولید شد. ابتدا بردهای هوشمند در شرکت ها، سالن های کنفرانس و استودیوهای تلویزیونی مورد کاربرد قرار گرفت. اما پس از ورود به مراکز آموزشی و نمایان شدن نقش بسیار زیاد آن در افزایش کیفیت آموزشی به سرعت در مدارس و دانشگاه ها نیز فراگیر شد.

برد هوشمند یکی از محبوب ترین تجهیزات کمک آموزشی به حساب می آید. در تدریس به روشهای سنتی معمولا یادگیری از طریق شنیداری صورت می‌گیرد، با اضافه شدن تجهیزاتی مانند ویدئو پروژکتور به کلاس و ارائه تصاویر در ابعاد بزرگ تر حواس دیداری هم علاوه بر شنیداری به کمک آمده و به یادگیری عمق بیشتری می بخشد. حال اگر به همین کلاس مجهز به ویدئو پروژکتور برد هوشمند را نیز اضافه کنیم یادگیری دانش آموزان از طریق شنیداری، دیداری و عملی  انجام شده و دانش آموز علاوه بر دیدن و شنیدن مطالب درسی را می‌تواند تجربه کرده و عملی انجام دهد.

به کمک برد هوشمند دانش آموزان می‌توانند تمرینات مختلف را به‌صورت تعاملی انجام دهند، از نرم‌افزارهای آموزشی در کلاس درس بهره بگیرند و توانایی خود را در کلاس درس نمایان سازند.

اکثر بردهای هوشمند دارای نرم‌افزار مخصوص به خود می باشد که در امر تدری می‌توان از آن استفاده کرد. توسط نرم‌افزار بردهای هوشمند معلم می‌تواند کلیه فرایند تدریس را ضبط نموده و در صورت لزوم در اختیار دانش آموزان یا دانشجویان قرار دهد. این امکان دانش آموزان از یادداشت برداری  در سر کلاس بی‌نیاز می‌کند ، همچنین می‌توان فیلم درس را در اختیار دانش آموزان غایب قرار داد تا از روند تدریس عقب نمانند.

بررسی مزایا و معایب بردهای هوشمند در فرایند تدریس

1-      مزایا:

·         تعامل گروهی و خارج شدن کلاس از حالت خسته کننده

·         افزایش نشاط و تقویت انگیزه یادگیری دانش آموزان

·     معلم لازم نیست برنامه ها و نرم‌افزارهای مختلف را از پشت سیستم اجرا کند و برای ارتباط موثر با دانش آموزان میتواند جلوی برد ایستاده و مستقیما با آنها در ارتباط باشد.

·     نرم‌افزارهای بردهای هوشمند قابلیت تغییر رنگ زمینه و رنگ قلم رادارند که معلم را از استفاده از گچ‌های رنگی مختلف بی‌نیاز می‌کند.

·     با کمک نرم‌افزارهای برد هوشمند از اشکال آماده تعبیه‌شده در نرم‌افزار می‌توان استفاده کرد که در درس‌هایی مانند ریاضی کاربرد فراوانی دارد.

·         امکان ضبط فرایند تدریس فراهم است.

·     توسط برد هوشمند و به کمک نرم‌افزارهای آموزشی دانش آموزان می‌توانند آزمایش‌های مختلف را سر کلاس و به‌صورت عملی انجام داده و نتیجه آن را مشاهده کنند.

·         و...

2-      معایب

·     از برد هوشمند اگر به‌درستی استفاده نشود نه‌تنها هیچ کمکی به یادگیری دانش آموزان نمی‌کند، بلکه جای تخته‌سیاه سابق که از آن برای تدریس استفاده شد را نیز در کلاس می‌گیرد.

·     گاهی اوقات معلمینی که مهارت‌های فناوری و کار با تجهیزات هوشمند سازی را فرانگرفته‌اند بیشتر درگیر راه‌اندازی و چگونگی کارکرد دستگاه می‌شوند که این امر می‌تواند روند تدریس را با اختلال ایجاد کرده و از اعتماد دانش آموزان به معلم بکاهد.

·     نوشتن بر روی بردهای هوشمند از نوشتن بر روی تخته‌سیاه یا وایت برد سخت‌تر است و بر روی بردهای هوشمند به‌اندازه تخته‌سیاه نمی‌توان خوش‌خط بود.

نتیجه‌گیری:

به عقیده نویسنده تا زمانی که معلمان کلاس‌های مجهز به برد هوشمند مهارت‌های استفاده از آن را فرانگیرند نصب وایت برد هوشمند بیشتر موجب دلسردی معلم و دانش آموزان کلاس می‌گردد.

پس از تسلط به کار با برد هوشمند که اصلاً کار سختی هم نیست نوبت به تهیه محتوای آموزشی و نرم‌افزارهای کمک‌آموزشی مفید می‌رسد. در صورت عدم استفاده از محتوای آموزشی مناسب، برد هوشمند با یک وایت برد معمولی هیچ تفاوتی نخواهد داشت.

اما اگر یک کلاس درس به تجهیزات هوشمند سازی مانند رایانه، ویدئو پروژکتور و برد هوشمند مجهز شود و معلم کلاس مهارت‌های کار با این تجهیزات و توانایی استفاده از نرم‌افزار و محتواهای آموزشی مرتبط را داشته باشد به‌طورقطع این امکانات نقش بسیار مؤثری در تقویت انگیزه و افزایش یادگیری دانش آموزان خواهند داشت.